| شرح: | در اواخر دوران صفویه ودوره نادرشاه افشار،در میان بعضی از ادیبان وشاعران ،اندیشه هایی در رد سبک هندی پدید آمد و این اندیشه ها در دوران کریم خان زند به نهضتی ادبی تبدیل گردید.در دوره ی زندیه،شاعرانی چون مشتاق اصفهانی ،عاشق اصفهانی و طبیب و لطفعلی خان آذر بیگدلی در مجامع ادبی خود تصمیم گرفتند که به جهت ریزبینی های خارج از حد و اندازه شاعران سبک هندی و به عقیده ایشان انحراف از نرم ادبی ساده وسلیس شرایطی را فراهم آورند که بازگشتی به شعر دوران خراسانی و پیروی از سبک شاعران عراقی نمایندو روش آنان را در شاعری پیشه خود سازند وبه این ترتیب بازگشتی به سبک و سیاق شاعران و استفاده از مضامین متقدمین و قرن های سوم و چهارم و تا قرن های هشتم و نهم اتفاق افتاد و مضامین از جهت لفظی و معنایی به آن دوره ها بازگشت وحتی در پیروی از قالب ادبی نیز دنباله روی از روش شاعران خراسانی و عراقی کاملاً واضح است به طوریکه در میان شاعران آغاز دوره بازگشت مشتاق اصفهانی در غزل سرایی پیشگام و لطفعلی آذر در قصیده سرایی،هاتف اصفهانی در قصیده به شعر امامی هروی وخاقانی تأسی جستند و ترجیع بند معروف خود را از نظر شیوه به سعدی و حافظ و از نظر طرح موضوعات عرفانی به سنایی نزدیک نمود.فتحعلی شاه جانشین آغا محمد خان که وارث حکومت مرکزی و ثروت های وی بود در ترتیب دادن دربار مجلل و رعایت آداب و آیین درباری به دربار سامانیان و غزنویان نظر داشت و چون خود نیز از طبع شاعری بی بهره نبود به تقلید درباریان گذشته ،شاعران را به دربار نزدیک ساخت و برای آنان مقرری معین کرد و از آنان مدیحه گویی چشم داشت شاعرانی نیز به این توقع وی پاسخ دادند و بازار ثناگستری و شعر درباری بار دیگر رونق گرفت. بدین ترتیب شاعرانی که از دوران فتحعلی شاه تا عصر ناصرالدین شاه می زیستند به دو شیوه ی عراقی و خراسانی نظر داشتند. آنان که به دنبال ثناگستری بودند به ناچار از شیوه ای پیروی می کردند که متناسب با مدایح درباری باشد.همچنین فتحعلی خان صبا در قصاید خود بیشتر به عنصری ودر مثنوی به فردوسی نظر داشت . بعد از صبا ،قویترین شاعری که تجدید سبک را ادامه داده است قاآنی است وی در دوران محمدشاه و اوایل دوران ناصرالدین شاه،شاعر رسمی دربار بود وپس از مرگ او،سروش اصفهانی جانشین او شد.شعر قاآنی روان وساده است بسیاری از مضامین او تکرار مضامین قدماست اما مضامین تازه نیز اندکی در شعر او یافت می شود وی به طریقه منوچهری ،خاقانی،عنصری وقطران و فرخی سیستانی نظر داشته است،به طوریکه شعر این دوران بیشتر مقلدانه و خالی از خیال نو و اندیشه بدیع و تعداد معدودی شاعر خوش ذوق یافت می شود ودیگر اینکه در استعمال ویژگیهای سبک شاعران قدیم ابرام و اصرار فراوان می کنند.در این دوره انواع قالب های شعری در دیوان های شاعران وجود دارد بزرگترین شاعران قصیده سرا همانگونه که گفته شد صبا،قاآنی،سروش اصفهانی،محمودخان ملک الشعرا،فتح الله خان شیبانی و شهاب اصفهانی و بزرگترین شاعران غزل سرا،نشاط اصفهانی ،وصال شیرازی،همای شیرازی ،فروغی بسطامی،محمد زواره ای ،یغمای جندقی و مسکین اصفهانی هستند.مهمترین مضامین شعری در دوران قاجارمدیحه،غزل،حماسه های تاریخی و اشعار مذهبی و عرفان و اخلاق است. |
سلام مرسی که بهم سر زدی من لینکتو میزارم تو هم دوست داشتی لینکمو بزار
علیک سلام عزیزم
من هم از تو ممنونم که وبم قابل دونستی و سر زدی
چشم حتمآ لینک می کنم